Araçların farklı akslarındaki lastikler, birbirinden farklı oranda aşınabilir. Daha verimli kullanım için, belirli aralıklarla lastiklerin yerlerinin değiştirilmesi işlemine rotasyon denilmektedir. Rotasyon işlemi, araç tipiniz ve lastik yapısına göre uygulanmalıdır.
Lastik Rotasyonu Neden Gereklidir?
Lastikler, araçtaki konumlarına ve araç tipine bağlı olarak; birbirlerinden farklı şekilde ve farklı seviyede aşınabilmektedir. Bunun önüne geçmek için uygulanan rotasyon işlemi, sürücülere birçok açıdan fayda sağlar:
- Düzenli rotasyon ile dört lastiğin dengeli bir şekilde aşınması sağlanarak optimum kilometre ömrü elde edilir.
- Her lastiğin aynı diş derinliğine sahip olması, lastiklerin çekiş gücü ve manevra kabiliyeti özelliklerinin birbiriyle tutarlı olmasını sağlar. Böylece lastikler, daha kısa fren mesafeleri sunar ve daha yüksek viraj performansı sergiler. Lastik rotasyonu, genel olarak sürüşün daha güvenli olmasını sağlar.
- Dört tekerlekten çekişli araçlarda lastiklerin eşit şekilde aşınmış olması, aktarma organları üzerindeki gerilimi azaltır; tahrik sisteminin yüksek maliyetli bileşenlerinin daha az aşınması sağlanır.
- Ek olarak; rotasyonun düzenli olarak yapılmaması, lastiklerin garanti kapsamından çıkmasına neden olabilmektedir.
Ne Sıklıkla Lastik Rotasyonu Gerçekleştirilmeli?
Genel olarak lastik rotasyonu işleminin 8.000 ila 12.000 km’de bir yapılması önerilmektedir. Ancak araç modellerine göre üreticilerin tavsiyeleri değişebildiğinden en doğru bilgiye ulaşmak için araç kullanım kılavuzunu kontrol etmeniz tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra; lastiklerinizde düzensiz aşınma belirtisi varsa rotasyon işleminin önerilen kilometreyi beklemeden gerçekleştirilmesi önerilir.
Lastik Rotasyonu Nasıl Yapılır?
Lastik rotasyonu yapılırken hangi lastiklerin birbiriyle yer değiştirmesi gerektiği; araç ve lastik tipine göre değişkenlik göstermektedir. Lastiklerin simetrik, asimetrik veya yönlü desene sahip olmaları, bu işlem için belirleyicidir. Rotasyon işleminin en doğru ve titiz şekilde gerçekleştirilmesi için yetkili servislerden hizmet alınması tavsiye edilmektedir. Ancak sürücülerin kendi başına bu işlemi gerçekleştirmesi de mümkündür. Aracınızın marka ve modeline uygun rotasyon önerileri, genellikle araç kataloğunda yer almaktadır. Bununla birlikte; yazı içerisinde lider lastik üreticilerinin lastik rotasyonu önerileri yer almaktadır.
Desenlere Göre Lastik Rotasyonu Nasıl Yapılır?
Asimetrik ve yönlü lastiklerin montaj yönü belirli olduğundan bu lastiklerde değişim yapılırken sağdaki lastikler her zaman sağda, soldaki lastikler her zaman solda olmalıdır. Öte yandan simetrik lastikler için bu gibi bir zorunluluk bulunmaz. Desenlere ek olarak lastik rotasyonu için aracın tahrik sistemi de önem taşır.
Aynı Ebattaki Simetrik Lastiklerin Rotasyonu
Simetrik lastiklerin belirli bir montaj yönü bulunmadığından birçok farklı şekilde rotasyon uygulanabilir. Araç kataloglarında genel olarak üreticilerin rotasyon önerileri bulunmakta; rotasyonun araç modeline uygun olarak yapılması tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra; aşağıda Bridgestone ve Michelin markalarının bu lastikler için rotasyon işlemi önerileri yer almaktadır.
- 4 Tekerlekten Çekişli (4WD) , AWD (All-Wheel Drive) ve Arkadan Çekişli (RWD) Araçlarda:
Michelin bu araçlarda ön akstaki lastikler arkaya geçirilirken; sağdaki lastiğin sola, soldaki lastiğin sağa taşınmasını önermektedir. Arka akstaki lastiklerin ise düz bir şekilde, aracın hangi tarafında yer alıyorlarsa o şekilde ön aksa taşınmaları tavsiye edilmektedir. Alternatif olarak aşağıdaki gösterildiği şekilde “X Deseni” şeklindeki değişim de Michelin tarafından tavsiye etmektedir. Bridgestone, arkadan çekişli (RWD) araçlar için ilkini; 4WD ve AWD araçlar için ise ikinci yöntemi önermektedir.
- Önden Çekişli Araçlarda:
Ön aksta aracın sağ tarafında yer alan lastik, arka aksta da sağ tarafa; sol tarafında yer alan lastik, arka aksta da sola taşınmalıdır. Arka akstaki lastikler ön aksa taşınırken ise çapraz bir şekilde yer değiştirmelidir. Önden çekişli araçlar için en yaygın olan rotasyon biçimi budur. (Alternatif olarak önden çekişli araçlarda ön ve arka lastiklerin yerinin değişmesi önerilmektedir. Yönlü ve asimetrik lastikler için lastik rotasyonu mutlaka bu şekilde olmalıdır.)
Ön ve Arka Ebatları Farklı Simetrik Lastiklerin Rotasyonu
Diğer rotasyon biçimlerine istisna olarak ön lastiklerle arka lastiklerin yeri değiştirilmez. Tüm lastiklerin aynı aks üzerinde kalması ve aynı ebattaki diğer lastikle yer değiştirmesi gerekir. Yani; öndeki iki lastik ve arkadaki iki lastik birbiriyle yer değiştirir.
Yönlü ve Asimetrik Lastik Rotasyonu Nasıl Yapılır?
Yönlü ve asimetrik lastiklerin rotasyonunda arkadaki lastik öne, öndeki lastik arkaya taşınır ancak lastikler, aracın aynı tarafında kalır. Örneğin sol ön lastik, sol arka lastiğin yerine; sağ arka lastik sağ ön lastiğin yerine geçer.
Yönlü Lastik Rotasyonunda Neye Dikkat Edilmeli?
Yönlü lastiklerin yanak kısmında montaj yönünü gösteren oklar bulunmaktadır. Lastiklerin dönüş yönünün korunması için montaj sırasında buna dikkat edilmelidir.
Asimetrik Lastik Rotasyonunda Neye Dikkat Edilmeli?
Asimetrik lastik desenlerinin iki tarafı birbirinden farklı tasarlanmıştır. Bu nedenle montaj, lastik yanağındaki “Outside” yazılı kısım aracın dış tarafına bakacak şekilde gerçekleştirilmelidir.
